Home, National Library of Ireland
Roghchlár

Cabhraigh le hathbhreithniú a dhéanamh ar an aistriúchán Gaeilge de RightsStatements.org

Dé hAoine, 27 Meitheamh 2025
Close up of book

Seanmora ar na priom Phonicibh na chreideamh; ar na Ttaruing go Gaidhlig, agus ar na Ccur a ccló a Lunnduin Tre Ebhlin Everingham = Sermons upon the principal points of religion, translated into Irish, 1711 (LO 13494)

Le roinnt míonna anuas, tá Leabharlann Náisiúnta na hÉireann (NLI) ag obair go dlúth le comhghleacaithe ó Europeana agus RightsStatements.org chun aistriúchán Gaeilge a chur le chéile ar 12 ráiteas caighdeánaithe maidir le cearta agus athúsáid.

Tá ról ríthábhachtach ag na ráitis seo maidir le cabhrú le hinstitiúidí oidhreachta cultúrtha cumarsáid shoiléir a dhéanamh faoi conas is féidir ábhar digiteach a úsáid.

Ba mhaith linn buíochas ar leith a ghabháil le Lauren Ní Fhloinn agus an Dr. Johanna Archbold as a gcuid ama agus saineolais luachmhar mar athbhreithneoirí neamhspleácha ar an aistriúchán.

De réir a mbeartas aistriúcháin, tá RightsStatements.org ag lorg aiseolais ón bpobal anois. Tá an tréimhse athbhreithnithe oscailte faoi láthair, agus cuirtear fáilte roimh dhaoine aonair nó eagraíochtaí lena mbaineann athbhreithniú a dhéanamh ar na dréacht-aistriúcháin agus a gcuid tuairimí a roinnt.

Roinn do thuairim linn: cé acu más oide, taighdeoir nó duine thú a bhfuil spéis agat i gcultúr na hÉireann, tá d'aiseolas tábhachtach. Tá an t-athbhreithniú aistriúcháin oscailte go dtí an 4 Iúil, 2025.

 

 

Cad iad RightsStatements.org agus Cén Fáth go bhfuil siad Tábhachtach? 

Faoi stiúir Europeana agus Leabharlann Phoiblí Dhigiteach Mheiriceá, is comhshaothar idirnáisiúnta é rightsstatements.org a sholáthraíonn bealach soiléir, caighdeánaithe d'institiúidí oidhreachta cultúrtha chun stádas cóipchirt agus athúsáide ábhar digiteach a chur in iúl. Soláthraíonn na ráitis seo dea-chleachtas lena úsáid ag comhiomlánaitheoirí sonraí oidhreachta cultúrtha idirnáisiúnta, náisiúnta agus réigiúnacha araon, agus ag na hinstitiúidí agus na heagraíochtaí aonair a chuireann sonraí leo. 

 

Conas a Úsáideann an NLI RightsStatements.org?

Is cuid lárnach de mhisean an NLI é rochtain a sholáthar chun cuimhne taifeadta na hÉireann a bhailiú, a chosaint agus a chur ar fáil. Mar a luaitear inár bPolasaí um Chaomhnú Digiteach, measaimid gurb é rochtain leanúnach ar ár mbailiúcháin agus athúsáid a bhaint astu an príomhthiománaí dár n-infheistíocht i gcaomhnú digiteach agus do na céimeanna eile go léir a bhaineann le bailiúcháin atá faoinár gcúram a fháil, a thuairisciú agus aire a thabhairt dóibh. Mar sin féin, agus rochtain á éascú, is croí-ábhar imní don NLI cóipcheart agus cearta gaolmhara shealbhóirí cearta chomh maith le mianta deontóirí bailiúcháin a urramú.  

Is féidir leis na srianta sonracha a bhaineann leis an gcaoi a bhféadann an NLI ábhar a chur ar fáil ar líne a bheith sách casta i gcásanna áirithe. Fágann sé seo go bhfuil sé deacair do Léitheoirí, do thaighdeoirí agus do bhaill den phobal in NLI a fháil amach conas is féidir leo ábhar a thagann siad trasna air ar chatalóg NLI a athúsáid, agus fiú más féidir leo amhlaidh a dhéanamh.  

 

Cur Chuige Dátheangach maidir le Rochtain

Tá áthas ar leith orainn go bhfuil na ráitis seo ar fáil anois i nGaeilge. Seo sampla den chaoi a léirítear iad:

image of Marian Keyes with cupcake

An image of Marian Keyes, taken by Paul Sharp as part of the Yes Equality Campaign Archive (YE/848800/023/001)

 

Os cionn íomhá Marian Keyes, léiríonn fógra ó RightsStatements.org go soiléir stádas athúsáide, agus trí chliceáil air tugtar míniú mionsonraithe d’úsáideoirí, atá ar fáil i mBéarla agus i nGaeilge araon.

Mar aon leis na ceadúnais aitheanta Creative Commons ar féidir le sealbhóirí cearta iad féin a gcur i bhfeidhm go díreach, tugann RightsStatements.org deis don NLI agus d’eagraíochtaí oidhreachta cultúrtha eile stádas cóipchirt ábhair a chur in iúl dá úsáideoirí go comhsheasmhach. Ar an gcaoi chéanna, fuair an NLI amach freisin go soláthraíonn RightsStatements.org creat den scoth le haghaidh plé le sealbhóirí cearta agus deontóirí d’fhonn soiléireacht a chinntiú idir páirtithe ag pointe an fhála.  

 

Roinn Do Chuid Aiseolas

Tá ríméad orainn na ráitis seo a fheiceáil i nGaeilge. Nuair a bheidh na haistriúcháin foilsithe, cuirfear san áireamh inár gcatalóg ar líne iad, agus tá súil againn go mbeidh siad úsáideach d'úsáideoirí agus go mbeidh siad úsáideach d'institiúidí oidhreachta cultúrtha eile in Éirinn chomh maith. 

Tabhair cuairt ar RightsStatements.org agus cuir isteach do chuid aiseolas faoi 4 Iúil, 2025.

Le chéile, is féidir linn cabhrú le hoidhreacht chultúrtha a dhéanamh níos inrochtana, níos soiléire, níos cothroma agus níos dátheangaí.

Right statements